Thường người ta hay gọi gió bấc sau mưa phùn thành mưa phùn gió bấc. Gió bấc hay gió Bắc thổi vào đọc trệt ra?
Chuyện đó dành cho các nhà ngữ học. Chuyện của tôi nói về mưa phùn. Ở miền lục tỉnh chắc chắn không có mưa phùn. Ít người rõ loại mưa như bụi bay, lất phất, hạt li ti nhỏ hơn sương, và kèm theo không khí lạnh, hay rét nhẹ như cách nói đồng bào miền Bắc.
Đã nghe rét mướt luồn trong gió.
Đã vắng người sang những chuyến đò. (*)
Miền trung của tôi từng có những đợt mưa phùn gió bấc, rất đều, mỗi năm nhưng là mấy mươi năm trước khi tôi còn bé.
Có những năm, cả tháng trước và sau Tết nguyên đán, trời trắng xám từ mây xuống cảnh trên mặt đất, mọi người co ro trong áo ấm, đi lại trên con đường quê vắng vẻ, đầu cúi xuống, tránh những hạt mưa phùn lạnh lẽo va vào mặt. Nhiều người dân quê không có áo ấm len, nỉ, tấm ni lông hay chiếc áo tơi (kết bằng lá nón) là vật dụng ngăn bớt cái rét của mưa phùn.
Trên các sân trước mỗi nhà, mưa phùn thay trời, tưới chất dinh dưỡng thiên nhiên vào những luống tần ô (cải cúc), luống hành, luống tỏi hay luống ngò rí đang nở phơn phớt trắng những nụ hoa li ti. Mưa phùn làm vàng óng những bông cải trổ sớm thu hút các con bướm đủ màu rập rờn khi chúng tranh thủ mưa phùn nhỏ hạt, phất phơ bay.
Cả một cánh đồng lúa vụ mùa mạ non xanh mới bén rễ như trắng xoá, lúc đậm lúc nhạt khi mưa phùn thổi lúc nhiều lúc ít. Trên các bờ ruộng thỉnh thoảng trẻ con chúng tôi nhặt cá, nhất là lóc con, cá nhảy bờ. Nhảy lên bờ do nước dưới ruộng quá lạnh, chúng muốn thoát bằng cú nhảy, qua ruộng khác, có khi ấm hơn theo suy nghĩ của cá. Có con rơi trên bờ. Cá nhảy bờ là thế. Không khí lạnh do mưa phùn khiến cá tê dại như lấy ra từ tủ lạnh ngăn chứa đá. Trẻ con như chúng tôi mới có thể tóm chúng rất nhiều. Hồi ấy, ruộng đồng không biết đến thuốc trừ sâu, kể cả phân hoá học, cá rất nhiều.
Khi ở tầm 50 tuổi, năm nào tôi cũng về quê, đôi lần vào trước hay sau Tết, và lần nào tôi cũng mong thấy mưa phùn gió bấc. Mong ước của tôi thật xa vời.
Năm nay, một tháng trước Tết, mong ước của tôi thành sự thật: Mấy ngày nay, mưa phùn rất đều đặn mỗi ngày dù chưa có gió bấc. Không khí se se lạnh và lạnh hơn nhờ nhiều đợt mưa phùn, mưa những hạt bụi nước của thiên nhiên.
Gió mưa là bệnh của trời
Tương tư là bệnh của tôi yêu nàng (**)
Nàng của tôi là nàng Bân, rét nàng Bân, không phải nàng Vân. Không hiểu tên nàng có đúng thế không nhưng tôi nhớ nàng lắm lắm.
Ghi chú:
(*) Xuân Diệu
(**) Nguyễn Bính
Posts
