(Why some Vietnamese Americans support Donald Trump)
Vấn đề chủng tộc và phân biệt chủng tộc đang nổi lên ở Hoa Kỳ khi người Mỹ sắp bầu cử vào tháng 11.
Tuy nhiên, mặc cho bất ổn chủng tộc làm rung chuyển nước Mỹ trong 3 tháng qua, tổng thống HK Donald Trump vẫn được ủng hộ ở các cộng đồng thiểu số, trong đó có những người Mỹ gốc Việt.
Trong một cuộc thăm dò không chính thức, do một nhà báo gốc Việt thực hiện trên Facebook, có tới 94% người trả lời cho cô nói rằng, họ sẽ bầu cho Trump vào tháng 11 tới.
Và một video mới đây cho thấy một số người Việt đang trên đường đến Tòa Bạch Ốc để tuyên bố ủng hộ Trump.
Tại sao vậy?
Những người Mỹ gốc Việt này có ý định bỏ phiếu (cho Trump -ND) vì các vấn đề nội địa liên quan đến cuộc sống nhiều mặt ở Hoa Kỳ, hay vì các vấn đề liên quan quê nhà, hoặc những gì họ gọi là “nền chính trị của cộng đồng”?
LỊCH SỬ LỆ THUỘC
Là những nhà nghiên cứu về cộng đồng, người cùng viết bài này với tôi, cần nhắc tới một lịch sử lệ thuộc.
Việt nam có một lịch sử lệ thuộc và nô dịch dưới bàn tay những người Trung Hoa, người Pháp, người Mỹ. Họ kiên cường, gian khổ bảo vệ nền độc lập của mình nhưng con đường đi chẳng chút dễ dàng.
Đặc biệt như thế vào năm 2020, khi VN đang đối mặt với sự đe dọa rất lớn khi Trung Quốc ra sức thống trị khu vực, gồm cả Đài Loan và Hồng Kông.
Hãy nhìn qua lịch sử để hiểu các vấn đề.
Ở phương Tây, chiến tranh Việt Nam thì ai cũng biết, nhiều tư liệu ghi chép. Nhưng trong một số người Việt, mấy chữ “Chiến tranh VN” là cách gọi không đúng. Họ coi chiến tranh là do người Mỹ gây ra.
Nhưng trước khi người Mỹ đem quân qua, người Pháp thiết lập thuộc địa, Việt Nam từng nằm dưới ách đô hộ của người Trung Quốc hơn 1000 năm, từ 111 năm trước công nguyên đến năm 938.
Đất nước thống nhất năm 1975 sau khi quân cộng sản Bắc Việt đánh đuổi được người Mỹ. Và năm 1979 xảy ra một cuộc chiến ngắn ngủi nhưng đẫm máu ở biên giới khi Trung Quốc có ý định xâm lược và khống chế Việt Nam.
Việt Nam có thể hòa giải với Mỹ và Pháp, nhưng khi nhắc đến Trung Quốc lại xuất hiện một cảm giác mất lòng tin sâu sắc. Cảm giác này càng mạnh hơn trong các năm gần đây, khi TQ đang thực hiện mưu đồ kiểm soát một số vùng của biển Đông.
Những tuyên bố chủ quyền lãnh thổ, lãnh hải này rất quan trọng, không những đối với tài nguyên thiên nhiên mà chúng còn đem lại Trung Quốc quyền đi lại an toàn trong buôn bán và sự di chuyển của lực lượng hải quân. Trong mấy năm qua, cả người Việt Nam trong nước lẫn người đang sống ở nước ngoài đều phản đối, chống lại dự luật Đặc khu kinh tế, bị xem là phương cách giúp Trung Quốc áp đặt ảnh hưởng lên đất nước.
DI DÂN NGƯỜI VIỆT.
Sau khi chiến tranh chấm dứt năm 1975, cuộc di dân khổng lồ thoát khỏi một Việt Nam cộng sản bằng tàu thuyền để tìm tự do. Giữa những năm từ 1975 đến 1997, hơn 1,6 triệu người Việt định cư ở nước ngoài, Hoa Kỳ tiếp nhận số lượng nhiều nhất người tỵ nạn trong làn sóng di dân này.
Ngày nay, tổng số cộng đồng người Việt thế giới ước đoán chừng 4,5 triệu.
Trong số đó có khoảng 1,3 triệu người Việt sinh sống ở Hoa Kỳ. Tuy nhiên, con số thật sự có thể khoảng 2 triệu người tự cho mình là chủng tộc pha trộn.
Ngay cả khi Trump thường ca ngợi chủ tịch nước TQ Tập Cận Bình, quan hệ giữa tòa Bạch Ốc và Trung Quốc chẳng có gì là thân thiện.
Chính quyền Trump tái thương thuyết các thỏa thuận thương mại và đánh thuế quan vào hàng nhập khẩu của TQ. Các biện pháp cấm vận và trừng phạt cũng được đưa ra sau khi TQ thông qua luật an ninh mới lên Hong Kong.
Tháng vừa rồi, Hoa Kỳ mạnh mẽ lên án các tuyên bố chủ quyền của TQ trên biển Đông, lập luận các tuyên bố như thế là bất hợp pháp. Và hiện nay, Trump ký một sắc lệnh cho phép một ứng dụng truyền thông xã hội Tiktok cho tới giữa tháng 9 thì phải bán lại cho Mỹ, hoặc phải bị cấm chỉ.
KHÔNG THÍCH CỘNG SẢN
Ảnh: Cảnh dân chúng di tản khỏi sự chiếm đóng của quân Bắc Việt ở cảng Đà Nẵng năm 1975.
Giống như người Ukraine và các người Đông Âu khác, bỏ nước ra đi trong đệ nhị thế chiến, sinh sống các nước khác, cộng đồng người Việt không thích cộng sản.
Do vậy, họ có mối quan hệ rắc rối với chính quyền cộng sản hiện thời của VN. Họ yêu nước nhưng không hẳn phải yêu chính quyền.
Đối với những ai là bộ phận của cộng đồng người Việt ở Mỹ, ủng hộ Trump phát xuất không chỉ vì luận điệu chống chủ nghĩa xã hội của ông ta mà còn vì hy vọng và quan niệm ông sẽ tiếp tục đứng lên chống TQ, và như thế gián tiếp bảo vệ Việt Nam.
Trong bối cảnh quốc gia rộng lớn hơn, lá phiếu chọn lựa của người Việt có vẻ không ảnh hưởng mấy nhưng nếu chúng ta xem xét số người sống ở những bang đấu đá quyết định (battleground), lá phiếu của họ có thể sẽ làm nên chuyện.
Ảnh trong bài: Một du khách phương Tây tại bảo tàng chiến tranh VN;
Cộng đồng người Việt, đặc biệt những người nằm trong đợt nhập cư đầu tiên đến Mỹ, có thể tin tưởng chính sách về TQ của Trump sẽ đáp ứng lợi ích của họ ở quê nhà. Nhưng chỉ tập trung vào vấn đề này có nghĩa là họ bỏ qua các khía cạnh rắc rối khác trong chương trình nghị sự chính sách đối nội và đối ngoại của tổng thống.
Vic Satzewich Giáo sư Xã hội học, đại học McMaster. Anna Vũ, học giả độc lập ở Montreal, đồng tác giả bài viết. Nguyễn Long Chiến dịch.
Posts
