Thời gian đầu hồ hởi chống dịch thắng lợi, VN không mặn mà cho mấy với vắc-xin, một biện pháp ngăn dịch căn bản, các nước phương Tây áp dụng thành công.
Theo hãng AP , Mỹ, số người chết vì dịch xảy ra hầu hết ở những người chưa (hoặc không) chích ngừa covid-19. Hơn 853.000 người nhập viện thì chỉ có 1200 người chích ngừa (có người đủ hoặc chưa đủ liều), tỷ lệ là 0,1 %. Tháng 5 có 18.000 người chết thì có 150 người đã chích ngừa, tỷ lệ 0,8%. AP, dẫn số liệu của Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bịnh Hoa Kỳ, cho biết không rõ tỷ lệ số người chích ngừa chết hay đi nhà thương đã chích đủ liều hay chưa.
Báo Mỹ: Hâu như tất cả những người chết vì covid-19 đều không chích ngừa!
Mới hôm đầu tháng, Andy Slavitt, cựu cố vấn cho Biden về Covid-19, cho biết có từ 98 đến 99 % người chết là chưa chủng ngừa vắc-xin. Giám đốc CDC Mỹ tuyên bố hôm thứ ba: “Gần như mọi cái chết vì dịch, đặc biệt ở người lớn, cho đến giờ này là hoàn toàn ngăn được” nhờ chích ngừa.
Cho đến nay có 63% dân chúng Mỹ chích ngừa covid. Mỹ dư thừa vắc-xin nhưng không phải mọi người đều muốn chích vì có người e ngại biến chứng. Arkansas có số người nhập viện và bỏ mạng vì covid đang tăng cao vì người chích ngừa chỉ đạt 33% dân số.
Như vậy, không còn nghi ngờ gì nữa: giãn cách hay phong tỏa chỉ là biện pháp tạm thời và có tính cách giai đoạn. Hai cái này chỉ để hỗ trợ cho chiến dịch chích ngừa.
Loại trừ thuyết âm mưu - lan tràn trong suy nghĩ của nhiều người VN về nguồn gốc và lý do con quỷ này xuất hiện ở Vũ Hán - chúng ta thấy TQ rất thành công trong việc khống chế dịch bịnh. Dứt khoát, không phải nhờ biện pháp khốc liệt (có vẻ tàn ác) lúc đầu ở xứ sở 1,4 tỷ dân. Chắc chắn phải là nhờ chích ngừa. Họ có thời gian và nguồn lực đầu tư kế hoạch này rất sớm. Vắc-xin của họ dễ dàng được phép lưu thông theo “chuẩn mực Tàu”, có vẻ không hiệu quả bằng vắc-xin các nước phương Tây, nhưng “có còn hơn không”, và nhất là “trước ngày hay chuyện”. Dù rất…ghét họ, tôi cũng phải công nhận họ thành công hơn chúng ta rất nhiều: có hơn một tỷ vắc-xin xuất xưởng, đất nước họ đang mở rộng sản xuất.
Chất lượng không cao nhưng dân Tàu không bị covid quật ngã chắc chắn phải nhờ vắc-xin tự họ sản xuất. Cách thử nghiệm của họ còn bí mật nhưng chúng ta cũng có thể suy đoán, hàng “triệu” tù nhân có thể là đối tượng thí nghiệm giai đoạn lâm sàng, và là nguồn phong phú giúp họ thử nghiệm, đốt cháy giai đoạn cho ra lò thuốc chủng ngừa? Tôi cũng “yêu” thuyết âm mưu lắm đây.
Cái gì của TQ người Việt chúng ta cũng hồ nghi. Ví dụ rõ nhất, VN nhận của họ 500.000 liều vắc-xin vấp phải phản ứng dữ dội của hầu hết người dân VN từ giới trí thức đến tầng lớp bình dân.
Yêu nên tốt, ghét nên xấu, đó là lẽ thường tình. Người TQ (nói cho đúng là chính quyền của họ) trong quá khứ, hiện tai, và cả tương lai đều gây nỗi bất an và nghi ngờ trong lòng mỗi người dân VN. Vắc-xin của họ dù có mang sứ mạng “cứu người” cũng không thoát khỏi cặp mắt nghi ngại của người VN.
Nhưng vắc-xin VN thì sao?
Có thể không hiệu quả bằng phương Tây nhưng vắc-xin TQ thích nghi với cơ thể người TQ. Và, vắc-xin VN (không rõ hiệu quả có ngang ngửa hay thua kém nước ngoài) cũng sẽ là lựa chọn tốt nhất cho người VN nếu nửa năm sau được phép sản xuất đại trà.
Thử nghiệm trên cơ thể người Việt chắc chắn vắc-xin sẽ thích nghi dễ dàng hơn loại vắc xin thử nghiệm trên cơ thể người ngoại quốc, cho dù đó là người Mỹ, người Nga, người Anh, hoặc người Tàu.
Thái độ cẩn thận của bộ Y tế trước đề nghị của hãng chế vắc-xin VN gởi thư xin thủ tướng cho lưu hành trong tình trạng khẩn cấp là một thái độ trọng thị đúng mức: không vì hốt hoảng trước dịch mà bỏ qua công đoạn kiểm nghiệm khoa học, vì sức khỏe nhân dân.
Người VN, nói chung, không thoát khỏi căn tính “bài ngoại” và “ỷ ngoại” (*) mà Phan Châu Trinh vạch ra hơn 100 năm trước. Bụt nhà không thiêng. Đây là suy nghĩ chung của người VN. Vắc xin VN có sẽ là bụt nhà? Vì sao, có lẽ tôi không tiện nói ra, nhưng cũng chẳng đặng đừng: Người dân đặt quá ít lòng tin vào nhà chức trách, thường quá say sưa, dễ thành hoang tưởng. Chúng ta không quên nghị quyết: “VN cơ bản sẽ thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2020”. Nay hiện đại tới đâu?
Hy vọng lần này, lời dự báo của vị thủ tướng về vắc-xin VN sẽ trở thành sự thật. Mong thay.
Vắc-xin VN chích cho người VN. Covid-19 sẽ không hoàn toàn biến khỏi trái đất như đậu mùa nhưng nó sẽ không là nỗi kinh hoàng cho người VN khi làm chủ được vắc-xin. Kỳ vọng rất nhiều vào các nhà khoa học VN.
Qua cơn đại dịch tai ác này, VN sẽ rút ra một bài học: Không để (mọi) chiến thắng ru ngủ mình, và thấy ra chỉ có sự thật mới cứu nổi chúng ta.
(*) “Dân tộc nước Nam, trên lịch sử, có hai đặc tính cực đoan phản đối nhau: một là đặc tính bài ngoại và ỷ ngoại; hai là đặc tính tự tôn và tự ti". Pháp Việt Liên hiệp hậu chi tân Việt Nam, Phan Châu Trinh toàn tập, tập 3, trang 57-58, Nhà xuất bản Đà Nẵng, 2005.
Posts
