(Vietnam's new leadership up for grabs as Communist congress opens)
“Mọi con mắt đều dồn về ông Trọng, người có thể thách thức truyền thống để tiếp tục làm tổng bí thư”. (All eyes on Trong, who might defy tradition by remaining as general secretary)
HANOI: Hôm nay thứ hai, Việt Nam bắt đầu cuộc hội họp chính trị, nhằm đề ra định hướng quốc gia cho 5 năm tới, khi quốc gia Đông Nam Á này tìm cách trở thành điểm tập hợp sản xuất rẻ và thay thế vai trò nước láng giềng Trung Quốc.
Đại hội toàn quốc, cứ mỗi năm năm một lần của đảng CSVN, sẽ đưa ra các chính sách ngoại giao và kinh tế cho quốc gia độc đảng đến năm 2026 cũng như quyết định đội ngũ lãnh đạo mới. Người được chú ý nhiều nhất là ông Nguyễn Phú Trọng, tổng bí thư kiêm chủ tịch nước 76 tuổi.
Có chừng 1600 đại biểu đại diện cho 5,1 triệu đảng viên đảng CS sẽ tụ tập tại Hà Nội, thủ đô nằm ở miền Bắc Việt Nam.
Hoa Kỳ và Trung Quốc, hai đối tác lớn nhất của VN, sẽ theo dõi kỹ lưỡng quá trình bầu chọn bí mật lãnh đạo mới khi Hà Nội đang đứng trước trận tuyến địa chính trị giữa hai siêu cường.
Việt Nam muốn tận dụng lợi thế kinh tế vì là một trong số rất ít quốc gia mở rộng sản xuất trong nước vào năm 2020, tăng 2,9% nhờ đối phó hiệu quả đại dịch vi rút corona.
Có ba cái cần biết về Đại hội đảng Cộng sản Việt Nam.
TẠI SAO ĐẠI HỘI QUAN TRỌNG?
Đại hội sẽ chọn ra ban lãnh đạo mới gồm cả tổng bí thư, chức vụ cao nhất trong đảng. Đại hội nhóm họp còn thảo luận và chấp thuận báo cáo gọi là chính trị, tài liệu định hướng các chính sách cơ bản về kinh tế, chính trị, ngoại giao cho 5 năm tới.
Đảng cộng sản VN được ông Hồ Chí Minh và một số người thành lập năm 1930. Đại hôi đảng lần đầu tiên tổ chức vào năm 1935, và lần này là kỳ đại hội thứ 13.
Trong quá khứ, đại hội đảng tạo ra nhiều thay đổi to lớn. Vào đại hội lần thứ 6 năm 1986, đảng chấp nhận ĐỔI MỚI, mở cửa ra bên ngoài. Từ đó, hệ thống kinh tế thị trường được đưa ra, đóng góp vai trò quan trọng trong hướng đi của VN.
Đại hội đảng lần thứ 11 năm 2011 chấp nhận chủ trương cho phép các nhà tư bản như doanh nghiệp được gia nhập đảng trên cơ sở thử nghiệm lần đầu tiên, tạo thích nghi cho một cơ chế phản ảnh tốt hơn dư luận quần chúng trong quyết sách của đảng.
HÀNG NGŨ LÃNH ĐẠO TƯƠNG LAI THẾ NÀO?
Hôm thứ ba sẽ bắt đầu thảo luận sau ngày khai mạc chương trình làm việc. Nếu xuôi thuyền mát mái thì lãnh đạo sẽ được loan báo vào ngày 2 tháng 2, lúc bế mạc đại hội.
Tiến trình chọn lựa (nhân sự) thật phức tạp. Trước nhất, đại hội sẽ bầu ra ban chấp hành trung ương 200 người. Ban chấp hành sau đó sẽ bầu bộ chính trị, cơ quan điều hành đảng, theo truyền thống có chừng 20 thành viên. Bộ chính trị sau đó giới thiệu Tứ trụ: tổng bí thư, chủ tịch nước, thủ tướng, và chủ tịch quốc hội. Ban chấp hành mới sẽ bầu tứ trụ.
Ở Việt Nam, tổng bí thư có quyền hành nhất, kế đến là chủ tịch nước, thủ tướng chính phủ (phụ trách các chính sách kinh tế).
Ông Trọng tổng bí thư giữ luôn chức chủ tịch nước tháng 10 năm 2018. Đội ngũ chóp bu chỉ còn ba: thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, 66 tuổi, chủ tịch quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, 66 tuổi
Mọi con mắt đổ dồn vào ông Trọng, người đang là tổng bí thư hai nhiệm kỳ, đứng đầu đảng trong 10 năm. Điều lệ đảng quy định một người chỉ có thể làm tổng bí thư hai nhiệm kỳ. Nhưng có người suy đoán ông Trọng có thể tiếp tục chức vụ nhờ chiến dịch bài trừ tham nhũng và có thành tích tốt trong cuộc chiến khống chế đại dịch.
Reuters tường trình, có người cho ông Phúc có thể được đề cử làm chủ tịch nước nếu ông Trọng tiếp tục làm tổng bí thư.
Truyền thống trong đảng cho phép ông Trọng có ảnh hưởng lớn nhất trong việc chọn người kế nhiệm.
Ông Dương Quốc Chính, nhà phân tích chính trị ở Hà Nội cho Nikkei biết hôm tháng 12, khuyến nghị của ông Trọng sẽ có giá trị nhất.
Ông Trọng được coi là người tuyệt đối trung thành với chế độ đảng cộng sản cầm quyền.
Ông Chính cho biết: “Chiến dịch chống tham nhũng do ông lãnh đạo gây ra nhiều thù oán. Do đó, sắp đăt người kế nhiệm trung thành với mình là rất quan trọng đối với ông Trọng ngay cả khi ông thôi giữ chức tổng bí thư”.
Hầu hết tổng bí thư đều phát xuất từ miền Bắc hay miền Trung, khu vực sự cai quản của những người cộng sản được xem là quan trọng, nhưng đảng cũng muốn cân bằng quyền lực giữa Bắc, Trung, Nam. Ông Trọng xuất thân từ Hà Nội, miền Bắc
Có đồn đoán cho rằng đội ngũ lãnh đạo mới có thể không có ai từ miền Nam được chú ý nắm vai trò trong tứ trụ.
BÁO CÁO CHÍNH TRỊ CÓ GÌ?
Đảng cộng sản kỳ vọng tăng trưởng bình quân hằng năm từ 6,5 đến 7% trong năm năm bắt đầu từ 2021, trong khi nỗ lực tiến tới mục tiêu biến Việt Nam thành một quốc gia phát triển trước năm 2045, nâng bình quân thu nhập đầu người, bây giờ thì khoảng 3.500 đô la Mỹ.
Chủ nghĩa Mác Lê Nin và tư tưởng Hồ Chí Minh vẫn được theo đuổi, tuy nhiên, VN cũng kỳ vọng đẩy mạnh chính sách đổi mới hơn, tiến tới tăng trưởng kinh tế cao hơn, tiếp tục buôn bán tự do hơn trong lúc vẫn duy trì chế độ độc đảng.
Về mặt trận ngoại giao, có lẽ đại hội sẽ nhấn mạnh sự tranh chấp lãnh thổ trên biển Đông giữa Hà Nội với Bắc Kinh. Người ta hy vọng lãnh đạo mới của VN tiếp tục chú trọng cân bằng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc.
Hoa Kỳ nhập nhiều nhất hàng xuất khẩu của VN, trong khi TQ là đối tác thương mại lớn nhất của quốc gia Đông Nam Á này. Dù VN được coi là chống Bắc Kinh vì vấn đề biển Đông, các quan hệ với TQ đang sâu sắc khi cường quốc này tăng cường hiện diện kinh tế ở khu vực châu Á.
VN nói chung thu được lợi nhờ thái độ cứng rắn với TQ của cựu tổng thống Donald Trump và sự căng thẳng thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc.
Nhà nghiên cứu của viện ISEAS-Yusof Ishak ở Singapore, ông Lê Hồng Hiệp cho biết trong một tường thuật: “Người khác thì hy vọng tổng thống mới Joe Biden sẽ áp dụng thái độ cứng rắn tương tự với TQ trong khi hành động của ông dễ đoán định hơn, ít khiêu khích trong việc đẩy mạnh các biện pháp trừng phạt thương mại đối với VN”.
TOMOYA ONISHI, Nikkei, January 25, 2021 NLC dịch.
Ảnh:
Một người phụ nữ đội nón lá đi ngang qua tấm áp phích quảng cáo cho Đại hội Đảng sắp diễn ra, trên một con phố ở Hà Nội vào ngày 18/1.© Reuters
Người đi xe máy ngang qua một áp phích đón chào đại hội đảng lần thứ 13 ngày 23 tháng giêng tại Hà Nội, © Getty Images
Posts
