Đi thăm nhà lưu niệm danh họa Pháp Monet ở ngoại ô Paris, tôi mới thấy, lần đầu tiên, cánh đồng lúa mì. Bát ngát màu xanh. Và cũng lần đầu tôi mới biết lúa mì trồng trên đất khô. Cạnh những cánh đồng lúa là các cánh đồng cỏ chăn nuôi. Những con bò mập mạp màu trắng đĩnh đạc gặm cỏ, không thấy người chăn; lạ là cỏ lại chen lẫn đôi chỗ các khóm hoa vàng nho nhỏ. Cách đó không xa, có mấy con ngựa đang nô đùa thì phải; có cảm giác chúng cao lớn, lực lưỡng hơn ngựa mình.
Giữa tháng 5, thời tiết vẫn còn se lạnh, ánh nắng đem lại cảm giác ấm áp hay sao mà dọc đường đi, hai bên vệ đường, thỉnh thoảng có những chòm hoa dại lốm đốm vàng rực rỡ. Lúa mì đang thì ra hạt, mẫy bông, thoạt nhìn như bông cỏ. Màu xanh bát ngát là cảm giác của tôi đối với những cánh đồng lúa mì nông thôn nước Pháp.
Thỉnh thoảng các cánh đồng xuất hiện những hàng cây không sừng sững mấy; có chỗ kéo dài như là cánh rừng mỏng, đơn côi. Chưa gặp ai để hỏi chúng là những loại cây gì. Cũng không phải rừng phong. Lá phong rất dễ nhận ra, thân cây cũng vậy. Đi máy bay nhìn xuống, từng mảng rừng, từng cánh đồng lúa xen kẽ nhau, nhìn rất mát mắt.
So với lãnh địa nước Ý, mặt đất nước Pháp xanh tươi hơn. Ở Thuỵ Điển và Phần Lan nơi tôi đi qua, chỉ có thông và bạch dương chiếm lĩnh mặt đất. Có lẽ không trồng được lúa mì, lúa mạch, nên bia và rượu ở Ý và Pháp rẻ hơn ở hai nước Bắc Âu kia chăng.
Thật biết ơn đất trời, chuyến đi thăm của tôi nhằm mùa cây lúa cây cỏ cây rừng đều mang màu xanh tươi mát. Ra khỏi Paris, người ta mới thấy cái êm ả của nông thôn nước Pháp.
Nhìn những bầy chim sẻ, những con quạ, những con chim sáo, chim nhồng, các cánh đồng xanh mướt, ngựa bò nhảnh nha, nô đùa và gặm cỏ trên đất Pháp, tôi chạnh nhớ, đất Việt của tôi, cũng một thời còn thanh bình hơn; trâu tắm trên sông, các chú quạ, chú nhồng đáp trên lưng chúng, tranh thủ mổ lấy những chú ve bám trên lỗ tai, lỗ mũi. Và tôi nghĩ canh tác trên đất khô (lúa mì), người nông dân thư thả hơn canh tác trên ruộng nước (lúa gạo). Do đó, cánh đồng lúa mì ít đượm mồ hôi của người lao động ? Nghĩ đến đây tôi cảm thương nhiều cho người nông dân Việt, cây lúa vẫn là nỗi nhọc nhằn đè trên lưng họ. Ruộng đồng không còn đem lại cuộc sống thảnh thơi. Thanh niên nam nữ lữ lượt bỏ ruộng đồng về đô thị làm công nhân thì cánh đồng lúa ở nông thôn khó mà óng mượt, xanh tươi, bạt ngàn như cánh đồng nước Pháp.