Friday, October 24, 2025

HIỆP SĨ ĐƯỜNG ĐƯỜNG PHỐ

 Trước hết xin gởi lời chia buồn đến thân nhân những người bị chết khi chống trả bọn trộm xe, mà xã hội gọi họ là "hiệp sĩ đường phố".

Hiệp sĩ là tước hiệu cao quý ở nước Anh. Việt Nam không có. Gọi là hiệp sĩ, xã hội muốn vinh danh những người nghĩa hiệp: "giữa đường thấy chuyện bất bình chẳng tha" (Nguyễn Đình Chiểu). Gặp bất bình thì đứng ra can thiệp. Chỉ thấy ở đất Nam bộ, nhất là ở Sài Gòn. Các nơi khác có nhưng ít thấy. Nhưng đã lập một hội hiệp sĩ có tổ chức hẳn hoi, có phải là "giữa đường"(tình cờ) "thấy chuyện bất bình" mà ra tay không? Như vậy, can thiệp vào chuyện như bắt trộm, bắt cướp, là nhiệm vụ chính của hội này hay sao? Hội như vậy đã làm công việc của cảnh sát rồi. Tính nghĩa hiệp như vậy nên xem lại. Có người nặng lời bảo họ "ngu, háo danh". Tôi thấy nói như vậy là quá đáng.

Người Sài Gòn không háo danh. Người Sài Gòn không ngu. Tôi từng chứng kiến một cụ ông tầm 70 tuổi ra tay "đánh" một tên to khỏe đang cướp xe của một phụ nữ trước mũi ông. Ông bị đánh lại đổ máu, lê lết trên đường phố, nhưng nhờ chúng tôi và những người khác xúm lại ứng cứu, tên cướp to lớn bị bắt. Đó là nghĩa hiệp.

Một hội đi rình bắt, theo dõi bọn trộm xe, khi bản thân những "hiệp sĩ" đa số nghèo khổ, chạy ăn từng bữa, báo chí nhảy vào ca ngợi họ là "hiệp sĩ", như vậy có đạo lý không? Xã hội cần tri ân những người này bằng cách, đối với nhà chức trách, giúp đỡ họ về "nghiệp vụ" nếu có thể, và nên khuyên họ chỉ khi đối để quá mới phản ứng tự vệ, còn thì gọi ngay cảnh sát, để báo họ đến giải quyết, nếu họ là những người thấy xấu xa thì ra tay hành hiệp.

Đánh cướp, bắt trộm không phải là nhiệm vụ của họ mà là nhiệm vụ của nhà chức trách, chưa kể lỡ đánh chết người họ sẽ vướng vòng lao lý. Họ không thể biện bạch vì "công vụ" mà đánh chết người.

Cảnh sát chúng ta không đủ khả năng gìn giữ trật tự xã hội đến nỗi những "hiệp sĩ" trên phải ra tay và đã đánh đổi mạng sống? Tôi nghĩ là không. Cảnh sát VN rất giỏi, rất hiệu quả, cụ thể chỉ mấy ngày thôi, đã tóm kẻ thủ ác. Vậy, tại sao họ lại không làm cái việc mà các "hiệp sĩ bất đắc dĩ" kia đã làm, và đã bỏ mạng?

Phát áo giáp cho hiệp sĩ không phải là đề xuất khôn ngoan. Khôn ngoan là lập "đội săn bắt cướp", (trộm) tức thì. Xã hội sẽ không vì cái chết của những "hiệp sĩ" mà chia rẽ thêm: kẻ tung hô, người chửi bới (thậm chí nhà chức trách bị "chửi" nhiều nhất). Khi có cướp giật, trộm cắp, người dân, mọi người dân, là những "hiệp sĩ", sẽ báo ngay cho đội "săn bắt cướp". Những cái chết tức tưởi không còn nữa. Xã hội sẽ yên bình hơn, ít chia rẽ hơn.