“Tháo nhẫn ma nhê (nhẫn cưới) liệng xuống sông.
Thôi thôi tôi cũng mẹt xì (cám ơn) ông”.
Tú Xương chế giễu một phụ nữ lấy Tây nhưng rồi chia tay. Vũ Trọng Phụng thì viết "Làm đĩ", "Kỹ nghệ lấy Tây"...để châm biếm xã hội suy đồi vì bị ảnh hưởng "bọn" Tây dương. Nhà thơ rồi nhà văn yêu nước nói trên, ít nhiều cũng có đầu óc bài Tây vì chúng xâm lược nước ta.
Sang thời VNCH, Mỹ qua, kéo theo đội quân xa đàn bà, chưa có tác phẩm " Kỹ nghệ lấy Mỹ" nhưng có một số phụ nữ Việt "mua vui" cho họ, xã hội gọi khinh miệt "đĩ Mỹ". Sâu thẳm, người Việt rất dị ứng với "ngoại bang". Họ phản ứng lại bằng ngôn ngữ. Tuy họ học chữ Hán, chữ Pháp, rồi chữ Mỹ (Anh) nhưng những gì thuộc về ngoại bang, dù bạn hay thù, họ đều không thích những cái khác biệt hay đi ngược lại văn hóa riêng của mình. Chừng mực nào đó, dân ta vì quá yêu nước, ghét xâm lược, nên không thích ngoại bang hiện diện trên đất nước mình dưới mọi hình thức.
Thời đại ngày nay, thế giới thu hẹp, nhờ làm ăn với nhau, nhờ internet. Người ta hòa nhập rất nhiều. Hôn nhân ngoại chủng không bị châm biếm mà còn là niềm hãnh diện "đổi đời". Tiếng Anh là ngôn ngữ quốc tế, lên ngôi như thống soái. Tôi ví dụ. VTV, một thương hiệu truyền thông nổi tiếng, là tiếng Việt hay tiếng Anh?
Tiếng Việt thì không. Chắc là Anh, Vietnam Television. Từ đó đoán ra: VOV là Voice of Vietnam, đài tiếng nói Việt Nam; HTV là Ho Chi Minh city Television; DNRTV là Đồng Nai Radio Television; BRTV là Bà Rịa Vũng Tàu Radio Television. QRT (cu e rờ tê) là Quảng Nam Radio Television...Rảnh có thể kể thêm hàng chục đài tên Tây như thế ở ta.
Người xem đang ở Việt Nam hay ở ngoại quốc mà nghe "tiếng nói Việt Nam" bằng tên toàn tiếng nước ngoài? Để hội nhập ư? Hội nhập cái gì? Có người bảo viết tiếng tây như thế cho nó oách, nó sang, nó dễ nhớ. Thế thì THVL, Truyền hình Vĩnh Long, tên của một đài địa phương gọi bằng tiếng Việt như vậy là nhà quê, khó nhớ hay sao?
Câu chuyện có thật dưới chế độ VNCH. Một ca sĩ rất nổi tiếng lấy một tên tây, mỗi lần ra sân khấu đều xướng cái tên tây rất kêu, JOE MARCEL(thì phải, lâu quá). Bộ "Thông tin, Chiêu hồi" của chế độ đã cấm anh ta biểu diễn nơi công cộng nếu còn dùng tên ngoại quốc, và chỉ được phép hát khi xướng tên Việt Nam.
Tính ra ngành thông tin văn hóa chúng ta cởi mở hơn ngành thông tin chế độ Sài Gòn rất nhiều. Mấy cái đài "tiếng nói của dân" mà mang toàn tên tây. VTV, khi bật máy lên, mọi người tự dịch ra tiếng Việt để hiểu đó là đài Truyền hình Việt Nam, không phải đài tây đâu nhé.




