Kẻ còn, người mất. Đà Nẵng chính thức là tên sau sáp nhập. Là người Quảng Nam, làm sao tôi không xót xa khi cái tên yêu dấu, 550 năm trường tồn, lại chìm vào quá khứ. Tôi có một bài viết về việc chọn tên Đà Nẵng thay Quảng Nam sau sáp nhập. Nhưng vì sao tôi lại xót xa. Xót xa là tình cảm. Con tôi phải ra khỏi gia đình để lấy vợ, theo chồng; chúng tách rời ruột thịt. Cha mẹ ai mà chẳng xót xa. Nhưng chúng có gia đình riêng, hạnh phúc riêng, xót xa biến thành niềm hạnh phúc. Quảng Nam ra đi để Đà Nẵng còn lại. Xót xa mà hạnh phúc. Thành phố Đà Nẵng hay thành phố Quảng Nam? Tôi chắc chắn sẽ nghe câu trả lời không lưỡng lự.
Nhưng ý chính của tôi không phải câu chuyện mất còn địa danh. Không bao giờ tôi xưng mình là người Đà Nẵng. Chiến là người Quảng Nam. Hàng trăm ngàn người Đà Nẵng sẽ nói họ là người Quảng Nam. Lịch sử và văn hóa không bao giờ mất. Nếu vì mất tên là mất lịch sử, mất văn hóa thì không ai gọi Sài Gòn thay Hồ Chí Minh hay quên VNDCCH là thể chế cụ Hồ Chí Minh đọc bản tuyên ngôn độc lập văn minh và dân chủ nhất.
Đà Nẵng là tên còn lại của Quảng Nam. Khi sáp nhập địa giới, nhà cầm quyền có thể đã nghĩ tới sự giao thoa: thành phố với thôn quê; bờ biển với núi rừng; văn minh và chậm văn minh. Tôi nghĩ là như thế. Và tôi khẳng định: tôi nghĩ đúng.
Luân chuyển cán bộ thật ra là khá hay. Cán bộ sẽ mở mắt rộng hơn và khác hơn. Nhưng tôi có cảm giác sự luân chuyển ấy chưa sòng phẳng. Số cán bộ sinh ở miền Nam luân chuyển công tác ra miền Bắc nhiều hay bằng hay ít hơn số cán bộ sinh ở miền Bắc vô Nam? Tôi không rõ. Nhưng nếu sự luân chuyển cán bộ có màu sắc cục bộ địa phương thì chủ trương đó chưa phải hoàn Mỹ.
Luân chuyển để đem cái mới đến nơi công tác mới, đó mới đúng ý nghĩa của luân chuyển cán bộ.
Ở chế độ VNCH, quan chức cấp quận không bao giờ là người địa phương. Không phải địa phương không có người. Người nơi khác đến làm việc sẽ tạo không khí mới nơi nơi công tác: không khí vô tư và sáng tạo. Vô tư vì viên chức ấy không có bà con ruột thịt nơi công tác. Sáng tạo nhờ mang nhãn quan mới đến nơi ở mới. Khi có luồng gió mới thổi vào một nơi nào đó, không khí cũ kỹ sẽ thay đổi, nó tươi hơn, nó mát hơn, và nó thoáng đạt hơn.
Khi những vùng quê Quảng Nam có không khí mà những cán bộ mang từ thành phố Đà Nẵng lên, không khí ấy sẽ khác rất xa. Hành chánh bây giờ chỉ còn tỉnh và xã thì sức mạnh hành chánh dễ tác động đến cơ sở nhiều hơn trước đây khi còn cấp huyện. Chính cái đi trước của Đà Nẵng giúp Quảng Nam đi nhanh. Ví dụ: Quảng Nam có chắc làm du lịch bằng Đà Nẵng? Và văn hóa nữa. Dù có trầm tích văn hóa sâu hơn Đà Nẵng, xiển dương văn hóa, chắc gì Quảng Nam qua Đà Nẵng. Bởi người Đà Nẵng là người Quảng Nam.
Nói cho rõ, tôi không muốn hai địa danh yêu thương của tôi phải đấu đá nhau để xem ai thua ai thắng. Tôi chỉ muốn nói: sự thay đổi sẽ làm cho xã hội tốt hơn khi cái mới luôn là động lực. 50 năm và có lẽ 70 năm, nhà nước VN mới công nhận kinh tế tư nhân là động lực phát triển kinh tế đất nước. Mới đó chứ. Tuy rất cũ với người.
Mong muốn vươn lên của đất nước bắt đầu từ mong muốn đổi mới ở làng, ở xã, ở nơi thấp nhất. Hãy đặt những vị trí lãnh đạo địa phương là người không phải ở địa phương, nhà nước sẽ thổi hơi thở mới vào một đời sống mới. Không phải quản lý dân mà phục vụ dân thì cán bộ nào không được miễn là cán bộ tài đức. Luân chuyển cán bộ sẽ trở về ý nghĩa tốt đẹp nhất: vô tư và sáng tạo trong vai trò công bộc thật sự của dân, chứ không phải là khẩu hiệu hô hào và sáo rỗng.
Posts
