Saturday, October 25, 2025

NHƯ CỨT và sự ra đời của Hiệp hội Nhà vệ sinh.

Lẽ đáng phải viết tắt từ trên thành “như c.”. nhưng sợ nhầm lẫn một từ cũng bắt đầu bằng "c," để gọi bộ phận truyền giống của quý ông, nên mạo muội ghi đủ ký tự như trên. Ngôn ngữ biểu tỏ tình cảm rất phong phú trong tiếng Việt. Hỉ, nộ, ái, ố, dục, lạc, bi…đủ thất tình.

Quay lại đề tài “như cứt”. Nếu để ý chúng ta sẽ thấy Bill Gates, tỷ phú giàu có nhất nhì thế giới, cầm một lọ đựng “cứt” trên tay khi giới thiệu bồn cầu không nước ở Trung Quốc mới đây. Tôi vừa đọc một chương (trên Viet-studies) có tựa đề cũng “chính trị” lắm “ Cuộc cách mạng cầu tiêu tự động” (The Robo-Toilet Revolution trong cuốn "The Big Necessity: The Unmentionable World of Human Waste and Why It Matters " ("Nhu cầu vĩ đại: Thế giới chất thải không được nhắc tới của con người và tại sao nó quan trọng") của nhà nghiên cứu người Anh Rose George).

Các hãng làm bồn cầu TOTO, Inax, Matsushita mang lại lợi nhuận khổng lồ cho nước Nhật. Riêng TOTO, năm 2006, thu về 4, 2 tỷ đô la Mỹ. (trên 96 ngàn tỷ tiền Việt). "Đại gia bồn cầu" Standard American Mỹ năm 2002, chả có lấy 1 tiến sĩ nghiên cứu bồn cầu (bây giờ có 5 vị) thì TOTO đã có 1500 kỹ sư và người nghiên cứu bồn cầu.

Bài viết có 1 sự kiện lý thú. Hơn sáu, bảy chục năm trước, Nhật là xứ sở đầy hố xí, thô sơ có lẽ hơn VN (cùng thời điểm, người Việt thường “giải quyết tâm sự” ngoài đồng không mông quạnh hay xuống sông vì đa số dân ở nông thôn. Tục ngữ: nhất quận công, nhì ỉa đồng).

Tác giả còn mô tả, người Nhật không dùng nước dội cầu, ngồi xổm, dùng giấy báo, đá cuội, hoặc gậy (papers, stone, sticks) để …lau sạch. Nhưng nay, họ xài bồn cầu cao cấp Washlet còn nhiều hơn máy vi tính (more Japanese households now have a Washlet than a computer).

Còn ở Việt Nam? Trừ những gia đình thành phố, ở nông thôn cầu tiêu có thống kê chưa? Bao nhiêu cầu tiêu đạt chuẩn vệ sinh? Bao nhiêu hộ chưa có nhà vệ sinh? Ở trường học đã có đủ nhà vệ sinh cho học sinh, sinh viên, đạt tiêu chuẩn vệ sinh? Hay là vào đó…nín thở giải quyết, vội vã chạy ra, tránh xa như tránh dịch?

Các bệnh viện thì sao? Tôi đã điều trị ở bịnh viện  Ung Bướu thành phố HCM  thời gian dài, cách đây nhiều năm. Đi vệ sinh, bệnh nhân phải xếp hàng, trên tay lủng lẳng những chai nước thuốc truyền mạch đưa cao, sợ vướng người xếp hàng chờ vào nhà vệ sinh. Cứt vung vãi, nước tiểu đọng vàng trên nền cầu…Thở cũng chết mà nín thở cũng chết.

Nhưng khi có một "hiệp hội nhà vệ sinh" ra đời là toàn dân…mạng xúm vào xỉa xói chửi bới cay độc.

Tôi có mấy suy nghĩ:
-Người dân vốn “ác cảm” với những hội nhà nước lập ra. Rất nhiều quan chức hưu trí đảm nhận chức vụ, điều hành. Hễ là…quan chức, dẫu cựu hay nguyên, cũng đều bị nghi ngờ “động cơ”, tại sao lại có thái độ như vậy?
-Hiệu quả hoạt động của các hội do nhà nước lập ra thế nào? Tại sao người dân lại thiếu niềm tin vào ý muốn tốt đẹp của chính quyền?
-Những hội như vậy có tốn tiền ngân sách không? Hay tự thu tự chi? Bộ máy có to lớn lắm không? Có lẽ không tốn mấy. Trước đây có ông nào ở hội nhà văn xin cho hội 1 chiếc xe hơi để đi lại thấy cũng tội nghiệp chớ.
- Những người “dân thường” có được quyền lập…hội hay chưa?

Và tại sao việc ra đời của hiệp hội nhà vệ sinh lại nhận búa rìu dư luận? Việc cải thiện cái ị của người dân không đáng được quan tâm như tỷ phú Bill Gates đã quan tâm đến "lọ cứt" ông ta cầm trên tay và chương trình nhân đạo phổ biến bồn cầu không dùng nước cho những người người nghèo trên thế giới?

 Có chỗ nào khác biệt giữa suy nghĩ của người Việt Nam và của người ngoại quốc (như Nhật, Mỹ) về cái “ỉa đái “(xin lỗi, gọi đúng tên) của người dân hay không? Hay tại vì niềm tin đã cạn kiệt nhiều nên sự ra đời của “hiệp hội nhà vệ sinh” với mục đích vốn “cao cả” lại bị bỉ bôi khinh rẻ? Không hiểu nổi.