Cây cải của trạng Quỳnh.
Lúc còn nhỏ, nghe cha tôi kể những câu chuyện về Trạng Quỳnh, tôi ngất ngây tự hào, người Việt Nam mình sao quá khôn ngoan. Không những khôn ngoan mà còn thông thái nữa.
Vua (gì đó, tôi không nhớ) luôn bực dọc Trạng xỏ lá nhiều thứ, chẳng hạn câu chuyện sau. Trạng cho lính hầu ra chợ bảo những hàng thịt heo thái thịt nhỏ để Trạng ra mua. Nhưng chờ tới chiều, rồi tối, chẳng thấy ai tới. Hàng thịt bắt đầu chửi Trạng. Lính hầu về báo lại, Trạng ra lịnh chửi ai bảo thái (thịt, xắt thịt) chứ không được chửi Quỳnh. Thế là cả chợ chửi thằng nào bảo thái (thịt). Bảo Thái lại là niên hiệu của vua Lê (nào đó, tôi không nhớ rõ). Vua rất tức giận nhưng không thể bắt tội Trạng Quỳnh.
Nghĩ ra kế hay, Vua bảo lính xuống nhà Trạng để…ỉa cho bõ tức. Lịnh Vua là tuyệt đối tuân hành. Lính tráng khi muốn ỵ đều kéo xuống vườn nhà Trạng. Quỳnh biết mình là kẻ bề tôi, đâu dám cấm tụi lính. Sự thông minh giúp Trạng đối phó tài tình: "Vua bảo các ngươi ỉa nhưng không nói đái. Bọn bay ỉa mà đái ta sẽ cho cắt hết". Cắt cái dẫn nước tiểu ấy mà. Không ai ỵ mà không đái. Tuân lệnh vua, mọi người lính đều phải làm.
Mấy tháng sau, Quỳnh cho lính mang lên vua những cây cải cao như đòn gánh. Vua ngạc nhiên hỏi, cải gì mà lạ lùng quá vậy. Trạng đáp, cải thường thôi; nhưng nhờ phân của lính, nó mới cao lớn tốt tươi như thế. Cải này to nhờ tưới cứt lính, Trạng mang biếu bệ hạ vài cây ăn lấy lễ.
Vua giận tím mặt nhưng vẫn cười cười cám ơn. Ngài ngẫm nghĩ: Thằng Quỳnh này xỏ lá quá.
Thật ra không phải vậy. Trạng Quỳnh rất khoa học. Cải mà tưới phân người sẽ phát triển cực kỳ. Thầy của tôi, ông Trần Văn Thọ, làm trưởng ty học chánh tỉnh Quảng Nam, giám đốc sở giáo dục bây giờ, kể lại chuyện ông chuyên gánh cứt tù ra đồng tưới cải. Có bữa ngã té, cứt đổ đầy người ông. Ông không sợ hôi hám mà sợ bị phát hiện không “hoàn thành công tác”. Ông nhận xét, phân tươi của người rất phù hợp cho cây cải. Trạng Quỳnh đã đi hàng trăm năm trước cho cái nhận định này của thầy tôi (đang còn sống ở Mỹ).
Xem thấy đâu tỉnh nào ở ngoài BắBắc trồng cây cải lớn thần kỳ như ảnh, tôi suy nghĩ không biết cải này tốt vì giống hay vì phân tươi của người. Tâm tư quá.




