Bài thơ làm ra từ câu chuyện có thật của chính thi sĩ Hoàng Cầm, lại là cảm hứng dạt dào cho nhạc sĩ Trần Tiến sáng tác bài Sao em nỡ vội lấy chồng. Hôm qua, ngày ra mắt sách Về Kinh Bắc, tại Đường Sách Sài Gòn, Trần Tiến cho biết hoàn cảnh ra đời bài hát; chỉ sử dụng một số chi tiết trong bài thơ, nhưng ông muốn chia sẻ phân nửa số tiền thưởng 2 triệu cho tác giả Hoàng Cầm và thi sĩ quyết từ chối. Mỗi bài hát thời đó được trả tác quyền 50 đồng.
Đáng nói không phải sự đồng cảm của hai nghệ sĩ. Mà đó là, trong hoàn cảnh ràng buộc của xã hội thời chiến tranh, có những tác phẩm nổi tiếng ra đời và “để đời”. Trần Tiến nói bài hát của ông làm theo đơn đặt hàng: sinh đẻ có kế hoạch. “ Lấy chồng sớm mà làm gì để lời ru thêm buồn”. Chính sách 3 khoan: khoan yêu, khoan cưới, khoan đẻ là nếp sống của thanh niên tới tuổi cầm súng. “ Lá diêu bông” của Hoàng Cầm là ước muốn của các chàng trai, “ai tìm ra lá Diêu bông, em xin lấy làm chồng”. Diêu bông, hỡi diêu bông. Khát khao của nam nữ thanh niên là khát khao cháy bỏng. Vì không tìm ra lá Diêu bông nên tình yêu tìm kiếm mãi. Cái đẹp và tìm kiếm cái đẹp giúp nghệ sĩ sáng tạo các tác phẩm tuyệt mỹ. Hoàng Cầm và Trần Tiến làm được điều ấy cũng nhờ …lá Diêu bông. Hoàn cảnh lịch sử che mờ ngôi sao Hoàng Cầm. Lịch sử bắt Trần Tiến sáng tác theo “sinh đẻ kế hoạch”. Nhưng cả hai ngôi sao vẫn sáng.
Nghệ sĩ trong hoàn cảnh nào cũng giữ được chất nghệ sĩ trong người, tự do sáng tạo, đó là những nghệ sĩ chân chính. Hoàn cảnh nào họ vẫn giữ nhân cách và tính cách của mình. Cũng không lấy làm ngạc nhiên, một bịnh nhân ung thư giai đoạn cuối, nhạc sĩ Trần Tiến vẫn ung dung tự tại, nụ cười thu hút và quyến rũ không bao giờ tắt trên môi ông. Vị chủ tọa buổi ra mắt sách, nhà thơ Hoàng Hưng, cũng rất ngạc nhiên trước sự mạnh mẽ và an nhiên của nhạc sĩ.
Cơ duyên các người làm văn nghệ văn học gắn bó nhau, tôi nghĩ, không khác lá Diêu bông gắn bó Hoàng Cầm và Trần Tiến. Buổi ra mắt sách thành công với niềm hân hoan của những người đến dự, không thiếu các anh chị tuổi mới lớn, ngồi chen với những cụ ông, cụ bà tóc ngả trắng màu.
Cái đẹp luôn gắn kết mọi người và mọi thời đại.
Posts
