Wednesday, October 22, 2025

CHỊU ĐỰNG

Hôm nay ngày Vu Lan, chúc cho ai còn mẹ, hay không còn mẹ luôn luôn an bình tĩnh tại trong cuộc sống tất bật bon chen này.

Nghĩ đến Mẹ, là nghĩ đến sự chịu đựng của Người. Nhờ Mẹ mà dân tộc con đã chịu đựng suốt hàng ngàn năm nay. Từ lúc Hai Bà Trưng nhảy xuống sông trầm mình tuẫn tiết đến Ngô Quyền giành lại độc lập khỏi quân Nam Hán, gần một ngàn năm, Việt Nam vẫn sống nhờ kiên cường nhưng phần nhiều là chịu đựng.

Trong khi phương Tây đánh đổ vua chúa khởi đầu từ cách mạng Pháp 1789 thì dân VN vẫn phục tòng các vị vua chúa, cả các vị thông thái đến các vị lờ mờ cho đến 1945. Và sau đó. Chịu đựng.

Rồi chiến tranh mấy chục năm đánh Pháp, đánh Mỹ, đất nước bị cày xới bởi đạn bom, rừng bị chất độc da cam hủy diệt. Hàng triệu người bỏ mạng, hàng trăm ngàn người còn nằm ở núi rừng.

Cũng có những cuộc nổi dậy chống thực dân, phong kiến, đế quốc, nhưng phần thiệt hại lớn nhất nằm về người dân, và họ đã được thống nhất, nhờ được dẫn dắt, nhưng rõ ràng quan trọng hơn, chính sức chịu đựng của người dân mới đem lại yên bình cho đất nước. Hết chịu đựng chưa? Còn.

Hằng ngày vẫn vui vẻ ăn vào, uống vào cơ thể những thực phẩm, nước uống không rõ có gì trong đó. Hằng ngày phải hít thở khói bụi, phải sống chung với hậu quả của công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

Vào những bệnh viện nơi người nghèo là bệnh nhân đa số, như Ung Bướu, Chợ Rẫy, Bình Dân, mới thấy sức chịu đựng của người dân. Giường hai, ba người, như Ung Bướu, dưới đất, dọc hành lang, đường đi, trong sân, đông đặc người là người, ngay cả phải chen chúc nhau chờ đi vào nhà xí hôi hám, người bệnh có, thân nhân có.

Tôi chứng kiến một người mẹ đi cùng con đến bệnh viện chữa ung thư con mình thời gian khá lâu. Họ lặng lẽ nghe gọi tên trên loa để được hướng dẫn đi đến phòng nào đó, nơi chữa trị cho cô con gái, và nhìn gương mặt hai người, tôi hình dung kết cuộc đau đớn có lẽ sẽ đến, người mẹ âu lo đau khổ, người con thất thần, mặt tái mét, khô khan, không còn chút sinh khí, sau những đợt hóa trị.

Và người thân của họ đã chứng kiến điều tôi tiên đoán. Chiếc xe có chữ thập đỏ hú còi.  Tôi không thấy người con gái, chỉ thấy người mẹ đang ngồi, qua cánh cửa xe, và một hai người thân. Chịu đựng. Phải chịu đựng.

 Chiếc xe định mệnh kia sẽ ra khỏi bệnh viện đi vào con đường đang dày đặc xe cộ, và cũng phải lần lượt nhích từng chút, tiếng thút thít của người thân không làm cho tài xế chiếc xe để ý. Ông đã quen thuộc tiếng thút thít, giọt nước mắt khổ đau của đồng loại nhiều lần lắm rồi. Ông đã chịu đựng cảnh tắc đường hằng ngày hàng chục năm khi lái xe cho bệnh viện.  Chịu đựng thêm vài tiếng đồng hồ nữa có sao đâu.

 Đồng bào ta đã chịu đựng hàng ngàn năm, vài chục năm nữa, vẫn chịu đựng  .Tôi nhìn theo chiếc xe đóng kín, nước mắt của người mẹ có lẽ khô cạn. Mẹ đã chịu đựng cả cuộc đời mình.

 Mẹ ơi!

 

Tuesday, October 21, 2025

TẦM NHÌN

Tôi thú thật là rất thích theo dõi thời sự, thích bàn thời sự, và hay quẩn quanh thời sự. Tôi thấy thời sự như một lịch sử…đang sống.

Tôi để ý thấy, qua mấy đời các vị lãnh đạo đất nước sau 1975, mỗi vị có những tầm nhìn không vị nào giống vị nào. Tổng bí thư  Lê Duẩn thì có “ba dòng thác cách mạng”. Sau ông là TBT Nguyễn Văn Linh, đổi mới, “những việc cần làm ngay”, “cởi trói cho văn nghệ sĩ”, “nhìn thẳng sự thật” (sao phải khó khăn như vậy, sự thật thường “rất dễ thấy” mà). Đến TBT Đỗ Mười thì “đẩy mạnh hợp tác hóa nông nghiệp, tiến nhanh tiến mạnh lên CNXH”. TBT Lê Khả Phiêu thì “ xây dựng nếp sống đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc”. TBT Nông Đức Mạnh thì “nuôi con gì, trồng cây gì”, “công nghiệp hóa hiện đại hóa”,“đi tắt đón đầu”…

 Còn hiện nay mọi người đều biết, tôi không nói, mà cũng không dám nói, “đâu có phải ai muốn nói gì thì nói”.

 Tôi là một công dân nhỏ bé bình thường, nhưng tôi thấy đất nước mấy chục năm nay, áp dụng nhiều “tầm nhìn” quá. Mỗi tầm nhìn đều có những thắng lợi của nó, đương nhiên, chúng ta không thể chối cãi.

 Nhưng tầm nhìn cỡ 30 năm, 50 năm, hay 70 năm, chúng ta có chưa?

Sau 1975, tuy nghèo chúng ta vẫn có điều kiện để quy hoạch giao thông Nam Bắc. Đất đai có sẵn, lấy bao nhiêu cũng có, không tốn nhiều tiền đền bù, mở rộng con đường huyết mạch chạy dọc bờ biển, đi từ Ải Nam Quan đến mũi Cà Mau, các đường “xương cá” tại các tỉnh nối vào đường “xương sống” quốc gia, tạo nên một dòng chảy huyết mạch, nối liền mọi miền đất nước. Gạo đồng bằng sông Cửu Long giá không cao mấy khi ra đến đồng bằng Sông Hồng. Chôm chôm Nam bộ có mặt mua bao nhiêu cũng có, ở Bắc bộ, vải thiều Lục Ngạn có mặt giá không cao mấy ở Sài Gòn…

 Đất nước ta trải dài theo biển, ngư dân sinh sống rất nhiều, đội ngũ đánh cá chúng ta hiện nay có hùng hậu, có hiện đại như mọi người mong ước hay không? Ngư dân có điều kiện đánh bắt xa bờ được không? Hay chỉ quẩn quanh gần bờ, một số đang bị ô nhiễm, không đánh cá được?  Lúc chính phủ bảo lãnh cho Vinashin vay 700 triệu đô la để mong trở thành đơn vị đóng tàu tầm cỡ Hàn Quốc, có người khuyên can không nên, tốt hơn với số tiền đó, cho ngư dân vay, sắm tàu sắt hiện đại đánh bắt xa bờ. Kết quả thế nào, không nhắc lại.

 Quốc lộ 1 là tài sản quốc gia, là của chung toàn dân, bao nhiêu xương máu đổ ra để giành mới được, nay lại chia ra từng khúc đặt BOT thu phí, giao thông là huyết mạch lại bị dừng từng đoạn.

 Nếu có BOT và không BOT cái nào lợi ích do dân nhiều hơn?  Chính phủ cần “xã hội hóa” để có thể giải quyết chất lượng đường sá tốt hơn là chủ trương đúng. Nhưng đâu phải chúng ta thiếu tiền đầu tư cho một hệ thống huyết mạch quan trọng như thế. Nhiều số tiền khổng lồ ta vay không đủ giải quyết nâng cấp chất lượng quốc lộ sao, mà phải “xã hội hóa”? Chưa kể có đơn vị làm BOT, vốn bỏ ra 1 còn 9 thì lại vay nhà nước, một dạng “mượn đầu heo nấu cháo”. Tại sao ta không bỏ tiền ra làm mà phải nhờ những đơn vị như vậy? Chúng ta nhìn sang Campuchia có thấy ngại ngùng không, khi ông thủ tướng mấy chục năm vẫn được dân bầu, dân Khmer thấy việc đất nước họ đã “thanh toán” hết các BOT có lẽ nhờ “tài mọn” này của ông ta.

Những chuyện đã qua, chúng ta nhắc lại, mục đích không phải để chê trách hay lấy cớ mà chì chiết. Nelson Mandela: Khép lại quá khứ không phải để quên nó mà để nó không cản trở tương lai”. Nhắc lại để chúng ta có cái nhìn thấu đáo hơn trong hoạch định phát triển đất nước về sau.

 Và, lan man "tám" chuyện, đầu óc chợt nảy ra một cái cái hết sức quan trọng khi bàn về “tầm nhìn”. Đó là : HÒA GIẢI ĐỂ ĐOÀN KẾT.

 Chúng ta đã nỗ lực rất nhiều trong sứ mạng to tát và quan trọng này, và cũng đã có những tiến bộ đáng kể. Số lượng Việt kiều, đa phần là con, cháu, của những người thuộc “phe thua cuộc”, và kể cả họ, đã dễ dàng về thăm tổ quốc. Đã có những đóng góp không nhỏ trong dòng tiền gởi về thân nhân ở VN hàng năm.

 Nhưng liệu sự đóng góp bấy nhiêu đã thể hiện tất cả mong muốn xây dựng quê hương của Việt kiều hay chưa? Hay trường hợp - một giáo sư Việt kiều “quần cộc thông tuệ”, cũng không hội đủ tiêu chuẩn làm hiệu trưởng đại học tư thục (Hoa Sen VN) , buộc phải rời bỏ quê hương mà không thể đóng góp trí tuệ như nhà nước kêu gọi - chỉ là một trường hợp “cá biệt”?

Ông Võ Văn Kiệt khi kỷ niệm 30 năm ngày “giải phóng” đã nói câu mọi người đều biết (đại ý)“Có hàng triệu người vui ngày giải phóng thì cũng có hàng triệu người buồn”. Ông không nói ra hết ý mình, nhưng rõ ràng, tinh thần hòa giải thật sự nằm trong trái tim ông, một con người đã chịu đau đớn mất mát, vợ và con bị đối phương giết chết; nếu ông là một người không quảng đại, không có tầm nhìn, thì khó mà có lòng tha thứ, khó mà thốt ra câu nói đầy tính nhân ái như thế.
Nếu ông còn sống, còn có quyền lực, thực hiện thành công hòa giải, đoàn kết “Bắc - Nam”, không còn phân biệt “bên thua, bên thắng”, liệu đất nước ta yếu hơn, hay mạnh hơn, khi “quốc gia”, “cộng sản” là một khối đoàn kết, một Việt Nam thật sự thống nhất? Câu trả lời rất rõ.

Nhưng tiếc thay, cũng lại mấy lần “tiếc thay" của lịch sử, tầm nhìn của thủ tướng Võ Văn Kiệt cũng chỉ là…tầm nhìn của người đã nằm sâu trong lòng đất mẹ, không còn thấy có… “tầm nhìn” nào tầm cỡ như tầm nhìn của ông nữa.

THI ĐUA.

Cả tuần xa Sài Gòn, sáng nay chạy bộ, thấy phòng tập Yoga (có thầy người Ấn Độ) trong khuôn viên chung cư dán thêm một khẩu hiệu, hay hay.

"Don't try to dance better than any one else.
But try to dance better than myself".
(Không cần tập giỏi hơn người khác.
Nhưng cần tập giỏi hơn chính mình).
Câu nói giản dị mà triết lý hàm súc. Và, nền giáo dục chúng ta đã không có tí suy tưởng gì về triết lý đơn giản này.  Người ta bắt học sinh học tập thi đua làm sao cho hơn các bạn khác, thi đua mọi cách, với danh hiệu...học sinh giỏi, học sinh xuất sắc.

Nào các lò luyện học sinh giỏi cấp huyện, cấp tỉnh, cấp quốc gia, và cấp quốc tế. mọc lên nhan nhản. Có huy chương nào mang về là có "niềm kiêu hãnh" cho tổ quốc.
Cả nước cuống cuồng vì đã "sản sinh" ra những người "mang vinh quang" về cho dân tộc.
Mọi người đều thi đua để đạt thành tích. Trò trò thi đua, trường trường thi đua, thầy thầy thi đua, nhằm đem lại vẻ vang cho đơn vị mình.
Nghĩa là thi đua hơn người.
Mà không chú ý thi đua hơn...mình.
Phân hạng học sinh giỏi dở là một thất bại lớn nhất trong giáo dục của chúng ta, theo suy nghĩ của tôi.
Chính cái đầu óc ham mê thành tích "ngẩng cao với đời" của người lớn đã làm hỏng đầu óc tự rèn luyện học tập của học sinh nỗ lực vượt qua chính mình.
Nhiều thầy thiếu thợ là hậu quả của coi trọng thành tích. Đại học oai hơn cao đẳng, oách hơn trung cấp, vinh dự hơn người thợ lành nghề.
Học sinh Mỹ không được biết điểm của nhau. Chỉ có thầy, bản thân học sinh, hay phụ huynh (nếu có yêu cầu).
Con người sinh ra không phải ai cũng như nhau. Không phải ai đi học cũng giỏi. Giỏi cái này chưa hẳn giỏi cái khác.
Cào bằng sự bất bình đẳng của tạo hóa bằng phân hạng học sinh ngay lúc chập chững vào đời bằng "hoa điểm mười", là một sai lầm trong hàng tá sai lầm của giáo dục, đã làm mất đi tự tin của học sinh, cái rất cần cho xã hội, chứ không phải giỏi dở qua phân hạng.
Trung Quốc, Việt Nam, đã tạo ra những học sinh lấp lánh bằng cấp "đỏ", chói lòa trọng vọng, liệu có sản sinh ra những bộ óc thay đổi thế giới như những người Mỹ, khi đi học họ không hề biết điểm của nhau, không hề thi đua, không hề chạy theo thành tích?
Đã tốn công tốn của cho biết bao là cải cách, liệu giáo dục VN có mang lại diện mạo mới, tâm thế mới, hay chỉ để say sưa trình ra cho bàn dân thiên hạ ngưỡng mộ những "tiến sĩ chống tham nhũng", "tiến sĩ về Nịnh trong tiếng Việt" ?
Hãy thi đua với chính mình và dẹp bỏ thi đua với người khác, có thể làm một triết lý mới cho cải cách giáo dục được không?

KHÔN NGOAN CHẲNG LỌ THẬT THÀ

Về khôn ngoan, ít có dân tộc nào khôn ngoan sớm, khôn ngoan "lan tỏa" như dân tộc Trung Hoa (không lẫn lộn với Trung Quốc, hay Trung cộng).
Ngành giải phẫu phương Tây rất tiến bộ nhưng chả bõ bèn chi khi so với "giải phẫu học" của Trung Hoa cổ. Không có máy scanner cắt lớp nhưng họ đã rõ những "huyệt đạo" trong cơ thể con người.

Hoa Đà mổ cánh tay bị tên độc cho Quan Vân Trường mà không gây đau, cạo tới xương kêu "rột rột", vị tướng mặt đỏ này vừa uống rượu vừa đánh cờ, ai cũng khen can đảm, nhưng không biết danh y đã dùng kim phóng bế các "huyệt cảm giác" của ông ta, đau sao được.

Hỏa tiễn, chữ viết, in ấn, y học...rất nhiều thứ đi trước nhân loại. Gần đây, nhờ khôn ngoan nên hồ hởi mong vượt mặt Hoa Kỳ thống lĩnh thế giới.

Nhưng "giấc mộng Trung Hoa" mà Bắc Kinh theo đuổi đang là hồi... "ác mộng". Lý do đơn giản, phương Tây cứ nghĩ người Trung Hoa thật thà, nhanh sáng kiến, dân đông, và bắt chước tài, nên cứ vô tư làm ăn, vô tư "chuyển giao công nghệ".
Nhưng, "được đằng chân lân đằng đầu".
Ăn căp công nghệ, bắt ép chuyển giao mới được cho vào làm ăn, rình mò những chỗ sản xuất sản phẩm trí tuệ, thậm chí, theo Bloomberg mới đọc sáng nay, Nga không phải đã hack email của bộ trưởng ngoại giao Mỹ, mà chính là ông Tàu.
Nếu làm ăn chân chất, thật thà, hẳn ai cũng sẵn sàng giao bí quyết đặng giàu lên, khá lên, sẽ tiêu thụ nhiều hơn sản phẩm tiên tiến của phương Tây.
Ai ngờ, vỏ quýt dày cũng có móng tay nhọn.
Trump múa may ra chưởng. Phương Tây cũng góp gậy gộc từ xa.
Thị trường chứng khoán chao đảo. Đồng tiền mất giá liên tục. Huawei tiếp theo ZTE bị cấm làm ăn trong môi trường béo bở có thể mang về tỷ tỷ đô la.
Chưa kể nội bộ, tuy bí mật, cũng có vẻ bất đồng chia rẽ. Sự vắng mặt của "quân sư ba đời vua" Vương Hộ Ninh là dấu hiệu của đổi thay cung đình sâu sắc.
Tưởng sẽ rút kinh nghiệm để đối phó với khủng hoảng ngày càng lớn trong chiến tranh thương mại với Mỹ, vị lãnh đạo 1 tỷ ba dân sẽ "dân chủ" hơn (không theo được HCM, "dân chủ là mở mồm cho dân nói"), lắng nghe những lời góp ý thẳng thắn của của những đầu óc thông tuệ, (Trung Hoa là nước không hề thiếu) để lèo lái cái thế giới đại lục bao la.
"Tư tưởng Tập Cận Bình" (Tập tư tưởng), (Duy hộ Tập hạt nhân) "Lấy Tập đại nhân làm hạt nhân" mới được đưa thêm vào nguyên tắc kỷ luật của đảng CSTQ, nghĩa là "em nào" phát biểu "nghịch nhỉ" thượng hoàng (bãi bỏ nhiệm kỳ, trở thành hoàng đế) có thể bị "chém đầu", hoặc mất chức như chơi.
Mao Trạch Đông, sau Tần Thủy Hoàng, có công thống nhất Trung Hoa, có rất nhiều "tư tưởng"(như "sức mạnh ở họng súng", hay "trí thức không bằng cục phân", VN có thời học tập, làm theo nhiệt liệt), đưa vào điều lệ đảng là có thể hiểu được, chứ Tập Cận Bình, có mỗi thành tích "đả hổ diệt ruồi", nhốt tù nhiều ủy viên bộ chính trị, mà đã xếp mình ngang hàng người khai lập nước Trung Hoa cộng sản, kể cũng tự cao tự đại, với "Giấc mộng TH", không ẩn mình chờ thời như Đặng Tiểu Bình đã khuyên.
Vừa không thật thà, vừa "hoang tưởng thánh nhân", vừa cuồng vọng vượt Mỹ, vừa ngày càng độc tài, sức mạnh Tập Cận Bình, sức mạnh TH cộng sản, có thể mãi mãi vô song?
Những ai còn ảo tưởng vào "đồng chí" vận mệnh tương liên, lý tưởng tương đồng, cũng nên gác tay lên trán mà suy nghĩ cho dân lành được phước.
Ông bà ta thật sáng suốt nhưng hậu thế thì không, quá coi trọng "sáng suốt" của người, lúc nào cũng lẽo đẽo đi theo học tập, lại quên:
KHÔN NGOAN CHẲNG LỌ THẬT THÀ.
Thật đơn giản mà triết lý.

LUẬN VỀ CỞI TRUỒNG

LUẬN VỀ CỞI TRUỒNG

Đây là đề tài nghiêm túc. Mấy hôm nay cả nước, đúng ra giới trẻ cả nước, quan tâm rất sát bước tiến đội bóng nước nhà, thắng thì xuống đường đi “bão”, thua thì khóc lóc thảm thiết, thậm chí còn chửi bới trọng tài thiên vị, chứ không là VN đã cầm chắc huy chương đồng vì đá quá hay.

Nhưng có hiện tượng gây… “bão” nhất, đó là xuất hiện hình ảnh vài cổ động viên nữ, cởi truồng cuồng nhiệt cổ vũ thắng lợi đội nhà. (Không rõ thua các cô có …cởi nữa không). Đây là hiện tượng hiếm có từ trước đến nay. Chỉ thấy mới xuất hiện khi U 23 đá thắng mấy nước Đông Nam Á và châu Á gần đây. Mấy tháng trước cũng loan truyền trên mạng clip cô gái trần truồng cầm mảnh vải đỏ (có phải là lá cờ không, nếu đúng là đáng trách), ưỡn ẹo trước rất đông người giữa đường phố. Cô nàng muốn khoe thân hình bốc lửa hay quá cuồng nhiệt trước bàn thắng của VN, không rõ.

Về nhận thức giới tính, rõ ràng phụ nữ, tuy không hẳn đa số, đã tiến bộ rất nhiều trong việc khẳng định vai trò giới tính của mình, tôi muốn nói, qua “biểu tượng” của việc cởi áo quần trước đám đông.

Xưa, thời phong kiến, phụ nữ nhiều gia đình còn không được phép lên…nhà trên, nơi có đặt bàn thờ ông bà. Thậm chí ngày hành kinh họ không được phép vo gạo nấu cơm.

 Từ thời chàng trai than thở: “áo cài khuy bấm, em làm khổ tôi”, và khuyên người phụ nữ yêu quý “em ăn mặc thế cho vừa lòng anh” đến thời phụ nữ…cởi truồng khoe thân hình, là một “bước tiến” còn hơn “đại nhảy vọt” ở Trung Quốc thời Mao Trạch Đông.

Không phải cổ vũ phụ nữ cởi truồng nhưng chúng ta cũng thấy, phụ nữ VN rất “tiên phong”, rất bản lĩnh, so với phụ nữ ngay cả nước tiên tiến giàu có Arab Saudi, khi xuất ngoại phải có người đàn ông cho phép, mở tài khoản ngân hàng cũng có ý kiến người giám hộ, ăn bận cũng phải kín đáo, khăn trùm đầu, chứ đâu có được ăn mặc “mát mẻ” như phụ nữ VN.

Quay lại vấn đề, vì sao có phụ nữ… “khoái” cởi truồng, và dạn dĩ cởi truồng trước biết bao con mắt “đăm đăm” của giới mày râu như vậy?

Phô trương thân xác, tiếng Anh gọi là exhibitionism, (theo tâm lý học, đó là một tình trạng tâm lý, đặc biệt bị thúc đẩy mãnh liệt, muốn phô bày bộ phận sinh dục trước đám đông) là khuynh hướng có thật.

Nhưng ở đây, nhân cơ hội cả nước cuống cuồng trước sự kiện “trời long đất lở” khi thắng một vài trận đá banh, vài cô đã hồ hởi…lột hết áo quần ở thời buổi này là hiện tượng lạ lẫm.

 Tôi nghĩ động cơ gây sốc, gây chú ý quần chúng là cao hơn khoe thân thể bốc lửa, hoặc họ đã mắc cái “bệnh” exhibitionism như tôi đã nói, nhưng xét ra cho kỹ có lẽ cả hai.

Năm 1973, muốn nước Mỹ chú ý vụ nghe lén Watergate dính dáng đến tổng thống Nixon, một số sinh viên nam nữ đã khỏa thân chạy ở những địa điểm nhạy cảm rất đông người tụ tập. Báo chí Mỹ gọi là streaking, danh động từ của to streak, nghĩa là chạy trần truồng nơi công cộng để gây sốc hay mua vui người khác (run naked in a public place so as to shock or amuse others, trích tự điển hẳn hoi).

Vài cô gái thấy trên facebook trong các trận đá bóng mới đây đã cởi truồng là để gây sốc hay mua vui?

Ở Mỹ có thể là thường, ở VN thì không. Chúng ta cũng đã thấy, đã biết, có những bãi biển ngoại quốc, mọi người xuống tắm đều không mặc ngay cả quần lót, nhìn thấy lủ khủ…hàng to, hàng nhỏ, hàng xịn, hàng lô…có sao đâu. Nhưng ở ta, không mặc áo quần nơi công cộng dứt khoát không được, không phải vì chúng ta khắt khe, nhưng vì thuần phong mỹ tục, dù vì bất kể lý do gì, huống chi trước sự kiện của vài trận bóng thắng, được thổi phồng như sự kiện "dẫm nát châu Á".

Thử tưởng tượng cả nước…streaking, đi bão truồng chạy, thì VN sẽ nổi tiếng nhất thế giới, còn hơn nổi tiếng nhờ đánh Mỹ, đánh Tây.

 Cái đẹp mà khoe ra tất tần tật , bây giờ tôi nói cái đẹp thuần túy của thân xác phụ nữ , cũng không phải là cái đẹp mọi người chấp nhận và yêu thích.

Chúng ta có những bức tranh khỏa thân, có những bức hình khỏa thân, gọi là ảnh nude, rất hấp dẫn, không phải ở chỗ … “khoe” tất cả những “khó báu” của người phụ nữ, mà e ấp, nửa kín nửa hở, "lơ thơ tơ liễu buông mành".

 Các chị không tin hãy hỏi 100 người đàn ông, trừ người đồng tính, xem có bao nhiêu người thích những bức tranh, những bức hình nữ khỏa thân 100%? Bảo đảm 100 "ông" ai cũng thích những tác phẩm diễn tả phụ nữ có những bộ phận nhạy cảm ở tư thế của những nụ hoa hàm tiếu, nghĩa là e ấp nắng xuân, chứ không phải oi bức như mùa hè, trần trụi.

Những bạn hữu có tuổi như tôi chớ vội kết luận tôi là người…không đứng đắn, chuyện “tươi mát” kia chỉ dành cho giới trẻ. Xin thưa, cái đẹp khi cảm nhận thì không có tuổi tác. Cụ Nguyễn Du đạo mạo thế kia, gia phong thế kia, quý tộc thế kia, nhưng khi tả cái đẹp của Thúy Kiều,thi sĩ đã viết 2 câu thơ, tôi bảo đảm mấy thi sĩ tài hoa đẹp trai, trẻ trung, cũng không qua cụ, khi tả người phụ nữ đang tắm:
Rõ ràng trong ngọc trắng ngà
Dầy dầy sẵn đúc một tòa thiên nhiên.
Dầy dầy...Tòa thiên nhiên… Có ai không cảm nhận "dầy dầy", có ai không thấy "tòa thiên nhiên", không hạnh phúc với tòa thiên nhiên chưa?

Những cô gái cởi truồng kia, nếu biết cái đẹp của mình, biết “phô bày” đúng cách cái “tòa thiên nhiên” trời ban (như trong phòng ngủ với người yêu, với chồng, hay tham gia ca múa, hay người mẫu khỏa thân cho họa sĩ tài ba…), không phải lợi dụng sự lơi lỏng của cơ quan văn hóa, sự cuồng nhiệt của đám đông reo hò cổ vũ, mà cởi bỏ áo quần phơi ra thân hình trần trụi trước hàng nghìn con mắt, thì các cô đâu có bị người ta lên án chửi bới, làm ảnh hưởng đến những người phụ nữ khác, mang tiếng “tuổi trẻ VN bây giờ nó vậy, quá thác loạn”?

 Nhưng nếu các cô này không có gì để tự hào ngoài cách phơi bày thân hình, chỗ kín mà như hở, trông thật…hãi hùng, thì tôi dừng tại đây, và mong sẽ không còn thấy một số thanh niên hả họng cười, hả hê sung sướng khi nhìn vào chỗ “hãi hùng” đó, không thấy được đây là nỗi hổ thẹn của thế hệ rường cột quốc gia đặt giá trị vào những nền tảng… “ruồi bu”.

 

SỢ HÃI

(Nhân bạo loạn  vụ phản đối thông qua luật đặc khu ở Phan Thiết)

Trước 1960, quê tôi không có điện. Bóng tối là nỗi sợ hãi bao trùm, không chỉ cho lũ trẻ, chẳng dám ra khỏi nhà ban đêm, mà cho cả người lớn, bằng những câu chuyện về...ma trong những đêm tối trời.

 Làng tôi có một trạm xá, làm bằng tranh tre, phục vụ cho gần nửa số làng trong xã, xây trên nền ngôi chùa cũ bị đốt năm 1946 tiêu thổ kháng chiến. Ma hiện ra. Hàng trăm người hiếu kỳ đến xem. Có lần, mới mở cửa vào, mấy chị y tá thét lớn, khi phát hiện trên bàn làm việc là chiếc ghế dựa, trên có 1 khối đá to, trùm bên ngoài là chiếc áo blouse trắng và một nải chuối cùng nhang bên cạnh. Chính quyền địa phương cố gắng dẹp nhiều lần nhưng bà con vẫn nườm nượp đến xem. Có người đang chăm chăm nhìn lên nóc nhà tranh trạm xá xem có...con ma nào ở chỗ tôi tối đó không thì bị ngay một cục bùn ném vào mặt, hốt hoảng la toáng, những người khác ùn ùn bỏ chạy, cũng hốt hoảng không kém. Chung quanh trạm xá không có ao để lấy cục đất bùn mềm nhão màu đen xám, chỉ cách đó nửa cây số mới có loại đất này dưới bàu, dân làng gọi là bàu Nhuốc. Đích thị có ma rồi !

Chiến tranh nổ ra, câu chuyện "trạm xá có ma" vẫn được nhắc tới như nỗi kinh hoàng cho những người như tôi mỗi khi nói chuyện về quê nhà. Sau 1975, "trạm xá có ma" mới được giải mã: các bác du kích lão làng nói lại, họ đã biến trạm xá có ma để ít ai lai vãng ban đêm qua đó, nơi họ hoạt động, nơi họ hay hội họp để " làm cách mạng" giải phóng miền Nam.  Nỗi sợ hãi không còn vì đã hiểu ra sự việc.

 Xưa nói nay.  Đất nước so với năm 1960 đã khác biệt rất nhiều. Không có "ma" nhưng nỗi sợ hãi vẫn còn. Dân chúng vẫn còn sợ hãi nhà chức trách.

 Trước 1975, dân không sợ chính quyền, ở Sài Gòn và một số thành phố, thỉnh thoảng họ xuống đường, "đả đảo Thiệu- Kỳ - Có" (ba ông tam trụ, quyền hành như tứ trụ bây giờ),nhiều nhất ở tầng lớp sinh viên, hở chút là biểu tình, "Mỹ cút về nước", "đảo đảo Nguyễn Văn Thiệu độc diễn bầu cử"( ứng cử chỉ một người, không rõ hồi đó có ai...cơ cấu như bây giờ cho ổng không), " đả đảo luật tổng động viên 1972". "Phản động" thế nhưng cũng không ai, hoặc rất ít ai bị nhốt tù, trừ khi phát hiện là cộng sản. Bây giờ trong các cuộc " tụ tập đông người trái phép" không thấy có mặt sinh viên, tầng lớp trí thức tương lai nước nhà. Có lẽ họ sợ hãi ...quá chăng?

Nhưng cũng có vài phụ nữ không sợ hãi, tay không một tấc sắt, mà dám âm mưu " lật đổ chính quyền", và bị bỏ tù. Nhưng những người như họ rất ít. Và nhà chức trách có..."sợ" dân không? Tôi cũng phải nghĩ ngợi nhiều.  Có những biến động lớn, như hôm 10 tháng 6 (biểu tình chống thông qua luật đặc khu), nhà chức trách cũng bối rối trong đối phó lúc ban đầu.  Hàng chục cảnh sát cơ động ở Phan Thiết đã "cởi giáp", không mạnh tay trấn áp biểu tình, tôi nghĩ không phải họ sợ dân, mà có thể đã...một phần hiểu dân, ngoài một số lợi dụng biểu tình để đập phá, còn những người họ muốn trấn áp, có thể là người thân, hoặc những đồng bào của mình, đã chất chứa những ẩn ức chưa tỏ bày, nhân cuộc phản ứng trước dự luật đặc khu, nên đã "bùng phát" theo.

Nỗi sợ hãi nhau từ hai phía, người dân và nhà chức trách đều không tốt, nếu không nói là rất có hại.  Cần có sự cảm thông nhau, cần sự hiểu biết nhau, nhất là cần niềm tin vào nhau, đất nước sẽ vững mạnh, đoàn kết, một lòng một dạ, dốc toàn lực để đối phó những đe dọa từ bên ngoài trong thời điểm có thể nói đầy bất trắc hiện nay.
Khi đã hiểu, nghĩa là đã được "khai trí", cả dân lẫn quan, thì nỗi sợ hãi nhau không còn, cũng như tôi, khi được nghe kể " ma trạm xá" không có, tôi không còn sợ hãi nữa.

Đã hiểu thì hết sợ.

SỢ HÃI

Hình bên dưới không rõ chụp đúng ngày 2 tháng 9 hay không, nhưng hình ảnh khiến tôi hình dung ra nỗi sợ hãi đã một thời đeo bám tuổi thơ mình.


Trước 1960, quê tôi không có điện. Bóng tối là nỗi sợ hãi bao trùm, không chỉ cho lũ trẻ, chẳng dám ra khỏi nhà ban đêm, mà cho cả người lớn, bằng những câu chuyện về...ma trong những đêm tối trời.

 Làng tôi có một trạm xá, làm bằng tranh tre, phục vụ cho gần nửa số làng trong xã, xây trên nền ngôi chùa cũ bị đốt năm 1946 tiêu thổ kháng chiến. Ma hiện ra. Hàng trăm người hiếu kỳ đến xem. Có lần, mới mở cửa vào, mấy chị y tá thét lớn, khi phát hiện trên bàn làm việc là chiếc ghế dựa, trên có 1 khối đá to, trùm bên ngoài là chiếc áo blouse trắng và một nải chuối cùng nhang bên cạnh.  Chính quyền địa phương cố gắng dẹp nhiều lần nhưng bà con vẫn nườm nượp đến xem. Có người đang chăm chăm nhìn lên nóc nhà tranh trạm xá xem có...con ma nào ở chỗ tôi tối đó không thì bị ngay một cục bùn ném vào mặt, hốt hoảng la toáng, những người khác ùn ùn bỏ chạy, cũng hốt hoảng không kém. Chung quanh trạm xá không có ao để lấy cục đất bùn mềm nhão màu đen xám, chỉ cách đó nửa cây số mới có loại đất này dưới bàu, dân làng gọi là bàu Nhuốc. Đích thị có ma rồi !

 Chiến tranh nổ ra, câu chuyện "trạm xá có ma" vẫn được nhắc tới như nỗi kinh hoàng cho những người như tôi mỗi khi nói chuyện về quê nhà. Sau 1975, "trạm xá có ma" mới được giải mã: các bác du kích lão làng nói lại, họ đã biến trạm xá có ma để ít ai lai vãng ban đêm qua đó, nơi họ hoạt động, nơi họ hay hội họp để " làm cách mạng" giải phóng miền Nam.  Nỗi sợ hãi không còn vì đã hiểu ra sự việc.

Xưa nói nay. Đất nước so với năm 1960 đã khác biệt rất nhiều. Không có "ma" nhưng nỗi sợ hãi vẫn còn. Dân chúng vẫn còn sợ hãi nhà chức trách.

 Trước 1975, dân không sợ chính quyền, ở Sài Gòn và một số thành phố, thỉnh thoảng họ xuống đường, "đả đảo Thiệu- Kỳ - Có" (ba ông tam trụ, quyền hành như tứ trụ bây giờ),nhiều nhất ở tầng lớp sinh viên, hở chút là biểu tình, "Mỹ cút về nước", "đảo đảo Nguyễn Văn Thiệu độc diễn bầu cử"( ứng cử chỉ một người, không rõ hồi đó có ai...cơ cấu như bây giờ cho ổng không), " đả đảo luật tổng động viên 1972". "Phản động" thế nhưng cũng không ai, hoặc rất ít ai bị nhốt tù, trừ khi phát hiện là cộng sản.

 Bây giờ trong các cuộc " tụ tập đông người trái phép" không thấy có mặt sinh viên, tầng lớp trí thức tương lai nước nhà.  Có lẽ họ sợ hãi ...quá chăng?  Nhưng cũng có vài phụ nữ không sợ hãi, tay không một tấc sắt, mà dám âm mưu " lật đổ chính quyền", và bị bỏ tù. Nhưng những người như họ rất ít.

 Và nhà chức trách có..."sợ" dân không? Tôi cũng phải nghĩ ngợi nhiều.  Có những biến động lớn, như hôm 10 tháng 6 (biểu tình phản đối thông qua luật đặc khu), nhà chức trách cũng bối rối trong đối phó lúc ban đầu. Hàng chục cảnh sát cơ động ở Phan Thiết đã "cởi giáp", không mạnh tay trấn áp biểu tình, tôi nghĩ không phải họ sợ dân, mà có thể đã...một phần hiểu dân, ngoài một số lợi dụng biểu tình để đập phá, còn những người họ muốn trấn áp, có thể là người thân, hoặc những đồng bào của mình, đã chất chứa những ẩn ức chưa tỏ bày, nhân cuộc phản ứng trước dự luật đặc khu, nên đã "bùng phát" theo.

Nỗi sợ hãi nhau từ hai phía, người dân và nhà chức trách đều không tốt, nếu không nói là rất có hại. Cần có sự cảm thông nhau, cần sự hiểu biết nhau, nhất là cần niềm tin vào nhau, đất nước sẽ vững mạnh, đoàn kết, một lòng một dạ, dốc toàn lực để đối phó những đe dọa từ bên ngoài trong thời điểm có thể nói đầy bất trắc hiện nay.
Khi đã hiểu, nghĩa là đã được "khai trí", cả dân lẫn quan, thì nỗi sợ hãi nhau không còn, cũng như tôi, khi được nghe kể " ma trạm xá" không có, tôi không còn sợ hãi nữa.
Đã hiểu thì hết sợ.